Than hoạt tính (Activated Carbon) là gì?
Là loại than được sản xuất từ nhiều nguồn vật liệu như tro của vỏ lạc (đậu phộng), gáo dừa (sọ dừa) hoặc than đá. Những nguyên liệu thô được nung nóng từ từ trong môi trường chân không, sau đó được hoạt tính hóa bằng các khí có tính ô xi hóa ở nhiệt độ cực cao. Quá trình này tạo nên những lỗ nhỏ li ti có tác dụng hấp thụ và giữ các tạp chất.Do kết cấu đặc biệt, than gáo dừa được coi là loại có phẩm chất tốt nhất.
Than hoạt tính lọc nước như thế nào?
Than hoạt tính là một chất liệu xốp, có rất nhiều lỗ lớn nhỏ. Dưới kính hiển vi điện tử, một hạt than trông giống như một tổ kiến. Vì thế, diện tích tiếp xúc bề mặt của nó rất rộng để hấp thụ tạp chất. (Tùy theo nguyên liệu gốc, tổng diện tích bề mặt của 1/2kg than hoạt tính còn rộng hơn cả một sân bóng đá).
Nhờ đặc tính như trên, than hoạt tính lọc nước thông qua hai quá trình song song:
- Lọc cơ học, giữ lại các hạt cặn bằng những lỗ nhỏ,
- Hấp thụ các tạp chất hòa tan trong nước bằng cơ chế hấp thụ bề mặt hoặc trao đổi ion.
Các dạng kết cấu của than hoạt tính
1. Dạng bột cám (Powered – PAC) đây là loại được chế tạo theo công nghệ cũ, nay thường được sử dụng trong sản xuất pin, ac-quy. Có một số nhà sản xuất dùng loại này trộn với keo để đúc thành những ống than nhìn giống như dạng thứ 3 dưới đây.
2. Dạng hạt (Granulated – GAC)là những hạt than nhỏ, rẻ tiền, thích hợp cho việc khử mùi. Tuy nhiên, nước thường có xu hướng chảy xuyên qua những khoảng trống giữa những hạt than thay vì phải chui qua những lỗ nhỏ.
3. Dạng khối đặc (Extruded Solid Block – SB) là loại hiệu quả nhất để lọc cặn, khuẩn Coliform, chì, độc tố, khử mầu và khử mùi clorine. Loại này được làm từ nguyên một thỏi than, được ép định dạng dưới áp xuất tới 800 tấn nên rất chắc chắn.
Công dụng của than hoạt tính
Với cấu trúc đặc biệt và được sản xuất bới quy trình công nghệ tiên tiến, than hoạt tính có khả năng loại bỏ hàng trăm hợp chất hóa học có thể gây hại cho con người:
Ngoài công dụng khử mùi, màu, cặn, hóa chất vô cơ và hữu cơ, vi khuẩn (phụ thuộc vào kích thước lỗ lọc, than hoạt tính kết cấu khối đặc còn được dùng để loại bỏ:
Acetaldehyde | Acetic Acid | Acetone |
Alcohols | Alkalinity | Amines |
Amyl Acetate | Amyl Alcohol | Antifreeze |
Xăng | thuốc tảy | Butyl Alcohol |
Butyl Acetate | Calcium Hypochlorite | Chloral |
Chloramine | Chloroform | Chlorine |
Chlorobenzne | Chlorophenol | Chlorophyll |
Citric Acid | Cresol | Defoliants |
Bột giặt/ chất tảy rửa | Dầu Diesel | Thuốc nhuộm |
Các loại nhũ tương | Ethyl Acetate | Ethyl Acrylate |
Ethyl Alcohol | Ethyl Amine | Ethyl Chloride |
Ethyl Ether | Formaldehyde | xăng dầu |
Glycols | Herbicides | Hydrogen Bromide |
Hydrogen Iodide | Hydrogen Peroxide | Hydrogen Selenide |
Hydrogen Sulfide | Hypochlorous Acid | Insecticides |
Iodine | Isopropyl Acetate | Isopropyl Alcohol |
Ketones | Lactic | Mercaptans |
Methyl Acetate | Methyl Alcohol | |
Methyl Bromide | Methyl Chloride | Methyl Ethyl Ketone |
Dầu mỏ | Nitric Acid | Nitrobenzene |
Nitrotuluene | Các loại mùi | Oil, dissolved |
Dầu hòa tan | Acid Hữu cơ | Organic Esters |
Muối hữu cơ | Oxalic Acids | Oxygen |
Oxone | PCB’s | Thuóc trừ sâu |
Phenol | Phụ gia sản xuât Plastic | chất thải xi mạ |
Potassium Permanganate | Phèn sắt kết tủa | Sulphur kết tủa |
Propionic Acid | Propionaldehyde | Propyl Acetate |
Propyl Alcohol | Propyl Chloride | Phóng xạ |
Rubber Hose Taste | Cặn thô | Xà phòng/ Xà Bông |
Sodium Hypochlorite | các dung môi chứa sắt | Sulphonated Oils |
Suspended Matter | Tannins | Nhựa đường |
Tartaric Acid | Vị lạ | Vị lạ từ các chất hữu cơ |
THM’s | Toluene | Toluidine |
Trichlorethylene | Turpentine | Nước tiểu |
Giấm ăn | Xylen | (theo aquavina.net) |